بحران کم آبی در آذربایجان غربی، انتظار برای بارش های پاییزه - مجله پیامک مسعود

به گزارش گروه استان های خبرنگاران، سال های نه چندان دور، آذربایجان غربی به اسم استانی با ظرفیت های آبی قابل توجه در کشور به تعداد می رفت و نام استان پربارش و پرآب کشور را البته پس از استان های شمالی، یدک می کشید که البته این امر، امروز تا حدود زیادی رنگ باخته است.

بارش های بسیار کم و غیرقابل مقایسه با سال های پیشین، بارش های برفی بسیار محدود در فصل زمستان و کاهش قابل توجه منابع برفی در استان و بعلاوه شرایط نامناسب منابع آبی سطحی و زیرزمینی از یک طرف و بعلاوه استفاده بیش از حد از این منابع به ویژه در حوزه کشاورزی موجب شده تا این استان نتواند مثل سال های گذشته، استانی پرآب تلقی گردد.

طبق آماری که از سوی شرکت آب منطقه ای ارائه شده، در سال آبی گذشته، کمتر از 300 میلی متر بارش در آذربایجان غربی ثبت شد در حالی که این رقم در 2 سال پیش از آن به 520 میلی متر می رسید و کاهش حدود 225 میلی متری در 2 سال بسیار قابل توجه است.

علاوه بر آن، شرایط سد های آذربایجان غربی هم طبق برآورد های انجام شده، زیاد چنگی به دل نمی زند و شاید تنها بتوان آن را برای شرب شهروندان ذخیره دانست و نباید توقعی بیش از آن، از این منابع آب سطحی داشت.

در حالی که میانه طولانی مدت بارش در آذربایجان غربی از 360 میلی متر فراتر است، مدیرعامل شرکت آب منطقه ای آذربایجان غربی گفت: بارش نزولات آسمانی در استان طی سال آبی گذشته (از اول مهر 1399 تا 31 شهریور امسال) به 295.7 میلی متر رسید که 26.5 درصد معادل بیش از 106 میلی متر کمتر از سال آبی پیش از آن بود.

یاسر رهبردین اضافه نمود: مقدار بارش ها در آذربایجان غربی طی سال آبی 1398 -1399 به بیش از 401 میلی متر می رسید که این رقم به مقدار قابل توجهی در سال آبی تازه به اتمام رسیده، کاهش داشته است.

او اضافه نمود: طی سال آبی 1399 - 1400 بعلاوه شاهد کاهش 18 درصدی و 63 میلی متری بارش ها نسبت به میانه درازمدت هستیم.

مدیرعامل شرکت آب منطقه ای آذربایجان غربی از وجود سه حوضه آبریز دریاچه ارومیه و رودخانه های زاب و ارس در استان اطلاع داد و اعلام کرد: به طور میانه در هرکدام از این حوضه ها در سال آبی گذشته، به ترتیب 290، 599 و 219 میلی متر بارش در سال آبی جاری گزارش شده که در هر سه حوضه بارش ها نسبت به مدت مشابه سال آبی پیش از آن کاهش یافته است.

رهبردین اظهار کرد: این کاهش در حوضه زاب 30 درصد، حوضه دریاچه ارومیه 23 درصد و حوضه ارس 31 درصد است.

در مورد سد ها هم آمار ها نگران کننده است و شاید بتوان گفت که حدود یک سوم ظرفیت آنها، آب دارد و دو سوم ظرفیت سد های آذربایجان غربی در ابتدای پاییز خالی است.

مدیرعامل شرکت آب منطقه ای آذربایجان غربی گفت: آب پشت سد های استان طبق آخرین برآورد 669 میلیون مترمکعب است که 15 درصد نسبت به زمان مشابه سال گذشته کاهش دارد.

رهبردین اضافه نمود: امسال نسبت به بلندمدت، با کاهش 17 درصدی بارش نزولات آسمانی و در امسال آبی با کاهش 50 درصدی منابع ذخیره آبی مانند برف روبرو بودیم.

او اضافه نمود: در آذربایجان غربی 14 سد داریم که هفت سد در حوضه آبریز دریاچه ارومیه، 6 سد در حوضه ارس و یک سد در حوضه زاب قرار می گیرند.

آذربایجان غربی یکی از استان های سرد در کشور به تعداد می رود که یکی از مهمترین ظرفیت های آبی آن را می توان بارش برف های سنگین به ویژه در اواخر پاییز و 2 ماه ابتدایی زمستان دانست که امسال در این خصوص هم آمار های خوبی در دسترس نیست.

معاون حفاظت و بهره برداری شرکت آب منطقه ای آذربایجان غربی گفت: ذخایر برفی در حوضه آبریز دریاچه ارومیه امسال در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته 50 درصد کاهش یافته است.

جواد محمدی با بیان اینکه در حالت کلی به علت کاهش 25 درصدی بارش ها در مورد روان آب ها در این حوضچه آبی با چالش روبرو هستیم، گفت: ورودی آب سد ها در حوضه آبریز دریاچه ارومیه هم 12 درصد کاهش یافته است.

او با بیان اینکه در حوضه ارس هم کاهش 72 درصدی ذخایر برفی را شاهد هستیم، اضافه نمود: ورودی آب به سد های این حوضه هم در استان آذربایجان غربی 9 درصد کاهش یافته است.

معاون حفاظت و بهره برداری شرکت آب منطقه ای آذربایجان غربی با تاکید بر اینکه امسال تغییر اقلیم و نحوه بارش ها موجب شد قسمتی از احتیاج های کشاورزی و زیست محیطی استان را کاهش دهیم، گفت: امسال باید 620 میلیون لیتر آب وارد دریاچه ارومیه می شد که تنها تا به امروز توانستیم 250 میلیون را به دریاچه راهنمایی کنیم و مابقی آب را برای بخش کشاورزی ذخیره کردیم.

محمدی در مورد تامین آب کشت پاییزه در آذربایجان غربی هم اضافه نمود: از 14 سد مخزنی که برای تامین آب در استان داریم امسال در سه سد شامل سد کاظمی، زولا و باروق نمی توانیم آبی به بخش کشاورزی تزریق کنیم، اما در مابقی سد ها آب مورد احتیاج بخش کشاورزی برنامه ریزی شده است.

او با بیان اینکه باید منتظر بارش های پاییزه باشیم، گفت: بر اساس پیش بینی هواشناسی سال آبی امسال نرمال و کمتر از نرمال است که این امر ضرورت مدیریت بهینه آب در بخش های مختلف به خصوص کشاورزی را ضروری می نماید.

انتظار کارشناسان این بود که پس از یک دوره کاهشی بارش ها در آذربایجان غربی، در سال آبی تازه شروع شده شاهد افزایش بارش ها باشیم، ولی پیش بینی های هواشناسی چیزی غیر از این به ما می گوید.

رییس گروه تحقیقات اداره کل هواشناسی آذربایجان غربی هم به خبرنگار ایرنا گفت: آنالیز نقشه های فصلی هواشناسی در استان بیانگر این است که با وجود بارش مناسب در مرکز و شمال استان طی پاییز امسال، مقدار بارندگی در جنوب استان کمتر از نرمال خواهد بود.

آزاد توحیدی اضافه نمود: در مهرماه امسال نواحی شمالی استان از 10 تا 20 میلیمتر بارش بیش از نرمال و نواحی جنوب و مرکز از بارش 10 میلیمتر کمتر از نرمال برخوردار می گردد.

وی اعلام کرد: در آبان ماه هم بارش ها در نواحی شمالی استان نرمال و در مرکز و جنوب استان 10 تا 20 میلیمتر کمتر از نرمال است.

رییس گروه تحقیقات اداره کل هواشناسی آذربایجان غربی گفت: در آذرماه بارش نواحی جنوبی و مرکزی نرمال و نواحی شمالی پنج تا 10 درصد بیشتر از نرمال سالانه خواهد بود.

توحیدی گفت: میانه دمای استان هم در سال زراعی گذشته 12.8 درجه بود که این مقدار در سال زراعی پیش از آن به 13.3 درجه می رسید.

هرچند آمار ارائه شده در این گزارش نشان دهنده شرایط نامناسب آبی و تبدیل شدن این شرایط به بحران حکایت دارد، ولی امکان سرمای هوا در پاییز و زمستان پیش رو و بعلاوه بارش های برفی فصل سرد امسال، امیدواری ها را برای افزایش آمار بارشی در سال نو آبی بیشتر نموده است؛ امری که باید نشست و منتظر آن بود.

منبع ایرنا

ف