10 واحد مبادله ای جانشین پول عجیب و غریب در تاریخ بشر که باور نمی کنید!
به گزارش مجله پیامک مسعود، از همان روزهای آغازین تمدن بشری که سیستم پایاپای و مبادله کالا به کالا رواج داشت، انسان ها به تدریج نیاز به یک واحد مبادله کاالای باارزش پیدا کردند تا بتوانند کالاها و خدمات را با سهولت بیشتری مبادله کنند. در طول تاریخ، مردم از اقلام بسیار متفاوتی برای این منظور استفاده کرده اند، و برخی از این موارد در نگاه امروزین بسیار عجیب به نظر می آیند. در اینجا با ده واحد مبادله ای که شاید باورش برایتان سخت باشد آشنا می شوید.
1. نمک؛ سفید و گران بها مثل طلا
در دوران باستان، نمک ارزشی برابر یا حتی بیشتر از طلا داشت. در امپراتوری روم، گفته می شود که به سربازان رومی، به جای پول، نمک داده می شد. در حقیقت واژه سالاریوم (Salarium) که امروز به معنی دستمزد است، از کلمه لاتین سال (Sal) به معنای نمک گرفته شده است. این ماده معدنی که امروز هم به عنوان ادویه استفاده می شود، زمانی در شرق آفریقا و به ویژه دشت های دناکیل در اتیوپی، از طریق عشایر به عنوان یک پول معتبر در مبادلات تجاری به کار می رفت. ارزش نمک در دوران باستان به علت کمیابی و سختی استخراج آن بود؛ همچنین نقشی حیاتی در حفظ و ذخیره مواد غذایی داشت. نمک در منطقه های مانند یونان و روم، چنان اهمیت داشت که گاهی به آن طلای سفید می گفتند و حتی مثل یک کالای تجملی، برای خرید و فروش کالاهای ارزشمند مثل بردگان استفاده می شد.
2. پوست سنجاب؛ ارز جهانی سرد فنلاند
تبلیغ متنی
ویزای مولتی آلمان
-
علت و عوارض مشکل پزشکی از چیست؟
در شمال اروپا و مخصوصاً در منطقه ها سرد فنلاند و روسیه، واحد پول عجیبی در دوران قرون وسطی رواج داشت: پوست سنجاب. جالب است که در زبان فنلاندی، واژه راهَه به معنی پول در گذشته به معنی پوست سنجاب بوده است. در این سیستم، پوسته های سنجاب قرمز از ارزش بیشتری برخوردار بودند. برای معاملات کوچک تر، حتی از اعضای بدن سنجاب، مانند پنجه یا پوزه، استفاده می کردند. در روسیه، به ویژه در نووگورود، واحد بزرگ تری به نام سورچوک شامل 40 پوسته سنجاب به عنوان معیار پرداخت مالیات و خریدهای بزرگ به کار می رفت. پوست حیوانات در آن دوران نقش مشابه ای با سکه های امروزی داشت و واحدهای مختلف آن را با توجه به ارزش، برای کالاهای متفاوتی استفاده می کردند.
3. پینر پارمسان؛ واحد پولی از دل گاو و دامداران ایتالیایی
شاید به نظر
عجیب بیاید، اما در ایتالیا، پنیر پارمسان به عنوان وثیقه مالی و حتی واحد پول استفاده می شد. این پنیر که ساخت آن به حدود 125 لیتر شیر نیاز دارد و پس از یک سال یا حتی چهار سال به ارزش واقعی خود می رسد، به قدری ارزشمند بود که پس از جنگ جهانی دوم، با هدف حمایت از اقتصاد کشاورزی و رفع نیاز مالی، بانک ها از پنیر پارمسان به عنوان دارایی بهره می گرفتند. حتی امروز، بانک کردیتو امیلیانو در ایتالیا، انبارهایی مملو از چرخ های پارمسان دارد که در آن ها بیش از نیم میلیون چرخ به ارزش تقریباً 200 میلیون دلار نگهداری می شود. این پنیرها به نوعی بیمه مالی برای کشاورزان و دامداران به حساب می آیند و در صورت بروز بحران، به راحتی تبدیل به پول نقد می شوند.4. دندان دلفین؛ تجارت خونین جزایر سلیمان
دندان دلفین در جزایر سلیمان در اقیانوس آرام به عنوان پول رایج استفاده می شود و این رسم که صدها سال قدمت دارد هنوز هم در این جزایر پابرجاست. ارزش دندان دلفین به ویژه در دوران رکودهای مالی افزایش می یابد، زیرا مردم این جزایر در شرایط نوسانات ارزی، کمتر به ارزهای بین المللی مانند دلار آمریکا یا پوند بریتانیا اعتماد دارند. دندان دلفین در خرید و فروش کالاها استفاده می شود، اما در مراسم سنتی و ازدواج به طور ویژه ای به کار می رود، به طوری که حدود 1000 دندان برای یک عروس لازم است، که این معادل شکار حدود ده دلفین است. هرچند این واحد پولی بخشی از فرهنگ آن منطقه محسوب می شود، اما به علت تهدیدهای زیست محیطی، با نقدها زیادی از سوی فعالان محیط زیست روبرو شده است.
5. آجرهای چای؛ ارز خوش طعم شرق آسیا
در منطقه ها شرقی آسیا، چای نه تنها نوشیدنی محبوب بلکه یک واحد پول معتبر نیز بود. چای را به صورت فشرده در قالب آجر درمی آوردند که این آجرها علاوه بر حمل و نقل آسان، امکان نگهداری طولانی مدت داشتند. در سیبری و تبت، چای فشرده شده به عنوان یک ارز خوراکی با ارزش استفاده می شد. آجرهای چای در استان سیچوآن چین تهیه می شدند و انواع مختلفی از این آجرها بسته به کیفیت چای تولید می شد که به ارزش های مختلفی داشتند. این آجرها به گونه ای طراحی شده بودند که بتوان آن ها را خرد کرد و برای معاملات جزئی یا بزرگ مورد استفاده قرار داد.
6. سنگ های رایی؛ سکه هایی با تاریخچه شفاهی
در جزیره یاپ در میکرونزی، سنگ های بزرگ و سنگینی به شکل دیسک به عنوان ارز مورد استفاده قرار می گرفتند. این دیسک ها که به سنگ های رایی معروفیت دارند، گاهی به قدری بزرگ بودند که جابه جایی آن ها غیرممکن بود. جالب این است که ارزش این دیسک ها تنها به اندازه و وزن آن ها نبود، بلکه به تاریخچه شفاهی هر سنگ نیز بستگی داشت. مالکیت این سنگ ها با ذکر تاریخچه ای شفاهی از مالکان قبلی همراه بود و به محض انتقال مالکیت، این تاریخچه به روزرسانی می شد. در مواردی حتی اگر یک دیسک به علت حادثه ای مانند غرق شدن در دریا از دست می رفت، همچنان ارزش خود را حفظ می کرد و به عنوان دارایی منتقل می شد.
7. نوتگِلد؛ پول اضطراری در بحران های مالی
نوتگلد (Notgeld) در آلمان و اتریش به معنای پول اضطراری به کار می رفت و در دوران جنگ جهانی اول و پس از آن، به علت کمبود پول رایج، به عنوان یک پول جایگزین استفاده می شد. این پول ها معمولاً از طریق شهرداری ها، بانک ها یا شرکت ها منتشر می شدند و برای دوره محدودی اعتبار داشتند. در نهایت تنوع بسیار زیادی در انواع نوتگلد به وجود آمد که امروزه برخی از آن ها به عنوان اشیاء کلکسیونی ارزشمند هستند. زمانی که بحران مالی شدید شد و کاغذ نیز کمیاب شد، نوتگلد از مواد غیرمعمولی مانند چوب، چرم، کارت های بازی، فویل آلومینیومی و حتی زغال و پورسلین ساخته می شد.
8. پنگو مجارستان؛ کاغذهایی بی ارزش در برابر تورم
پس از جنگ جهانی دوم، مجارستان دچار تورم بسیار شدیدی شد. در این دوران، قیمت ها هر 15 ساعت دو برابر می شدند و واحد پولی پنگو به شدت بی ارزش شد. نهایتاً اسکناس هایی با ارزش های نجومی و غیرقابل تصور چاپ شد که بالاترین آن ها 100 کوینتیلیون پنگو بود و در بازار تنها 20 سنت ارزش داشت. این نمونه از بزرگ ترین رکوردهای تورمی جهان است و نشان دهنده شرایط بحرانی اقتصاد در دوران پس از جنگ است.
9. روبل های پلاستیکی ترانسنیستریا؛ پولی مدرن از پلاستیک
ترانسنیستریا، منطقه ای جداشده و مستقل از مولداوی، در سال 2014 اقدام به انتشار واحد پول پلاستیکی کرد. این واحد پول شامل سکه هایی با شکل های متفاوت بود که برای کمک به افراد کم بینا طراحی شده بودند. سکه ها از جنس پلاستیک مقاوم ساخته شده اند و شکل های مختلفی از جمله دایره، مربع، پنج ضلعی و شش ضلعی دارند که ارزش های متفاوتی را نشان می دهند. این سکه ها در ابتدا با استقبال عمومی روبرو شدند اما بسکمک از نسل های قدیمی تر از ظاهر و ماندگاری آن ها شکایت داشتند.
10. اعتبار مکالمه تلفنی؛ ارزی مدرن برای جوامع در حال توسعه
در بسکمک از کشورهای آفریقایی و حتی منطقه های در آسیا و آمریکای لاتین، اعتبار مکالمه تلفنی تبدیل به یک ارز رایج شده است. به خصوص در منطقه های که دسترسی به سیستم های مالی و بانکداری بسیار محدود است، مردم از اعتبارهای مکالمه خود به عنوان جایگزین پول استفاده می کنند. از آنجا که این اعتبارها قابل انتقال از طریق پیام کوتاه هستند، می توانند به راحتی به دیگران منتقل شوند و برای خرید کالاها یا خدمات کوچک به کار روند. این نوع ارز دیجیتال به عنوان یک روش آسان و کم هزینه برای جوامع در حال توسعه مطرح شده و به ویژه در کنیا با نام م-پسا (M-Pesa) شناخته می شود و در سراسر آفریقا نیز در حال توسعه است.
منبع: یک پزشک